Cudowne lekarstwo i inne bajki ludowe. Podkarpacie / Autorka: Joanna Papuzińska / Ilustracje: Jola Richter-Magnuszewska / Wydawnictwo: NIKiDW
Recenzja: Hugo Burdajewicz
Joanna Papuzińska, znana prozaiczka, poetka i pisarka utworów dla dzieci po raz kolejny zaskakuje ciekawym podejściem do bajek ludowych, ze swoją publikacją pt. Cudowne lekarstwo i inne bajki ludowe. Podkarpacie, wypuszczoną w 2022 roku. Książka wydana została przy pomocy wydawnictwa Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi, którego zadaniem jest szerzenie oraz popularyzowanie wiedzy o dziedzictwie kulturowym, a w szczególności, ludowym.
Pomimo że nazwisko Joanny Papuzińskiej figuruje na okładce tytułowej, trzeba wspomnieć, że publikacja jest wysiłkiem łącznie pięciu osób pracujących nad nią i czterech kobiet, którym można zawdzięczać powstanie tej książki. Tak więc Pani Joannie pomagały takie osoby jak: Katarzyna Smyk, służąc swoją wiedzą o polskich tradycjach. Jolanta Dragan i jej badania w zakresie folkloru oraz zwyczajów polskich stanowiły kolejną porcję wiedzy. Jacek Żukowski, etnolog, również dołożył swoje trzy grosze przy tworzeniu publikacji. Natomiast wyśmienita oprawa graficzna została przygotowana przez Jolę Richter-Magnuszewską. O pozostałych czterech bohaterkach trochę niżej.
Autorka w swojej książce przedstawia magiczny świat bajek regionu południowo-wschodniej Polski. Obrany rejon, jak się okazuje, jest bujny w wiele interesujących opowieści — od tych przestrzegających, po te magiczne i pełne stworów, niczym z zupełnie innego świata. Papuzińska zabiera nas w niezwykłą podróż po bajkach ludowych, które opowiedziane zostały dzięki uprzejmości kobiet mieszkających na terenach Podkarpacia. Rzeszowskie i lasowiackie bajarki, bo tak się nazywają, które udzieliły swej wiedzy przy książce to: Stefania Buda, Anna Cieśla, Barbara Sroczyńska i Zofia Wydro. Bajarki wychowując się na obszarach wiejskich, już od najmłodszych lat zasłuchiwały się w bajkach przekazywanych z ust do ust. To na spotkaniach rodzinnych, na zebraniach gospodyń domowych czy w ramach podzięki za pomoc i ciężką pracę — cztery wspomniane kobiety zapamiętały je aż po dziś dzień.
W książce znajdziemy wiele historii ludowych, które z pewnością przypadną do gustu najmłodszym. Nie wspominając już nawet o tym, że bajki te można usłyszeć czytane w gwarze podkarpackiej. Przy zakończeniu każdej z nich można znaleźć specjalny kod QR, który po zeskanowaniu przeniesie nas do strony wolne lektury. Tam z kolei znajdziemy audio do odtworzenia, a w nim treść bajki odczytana przez… same bajarki! Czytelnicy mają więc okazję zapoznać się z ciekawym aspektem regionu Podkarpackiego.
Wiedzę o innych elementach południowo-wschodniej Polski można poszerzyć nie tylko o zapoznanie się z gwarą. Książka zawiera krótkie informacje na temat ludów tego rejonu, np. o ich ubiorze, a po każdej bajce znajduje się mały słowniczek, aby żaden czytelnik nie czuł się pozostawiony w niewiedzy — poznawanie nowych słów jest świetną formą edukacji poprzez czytelnictwo.
Doskonałą pracą odznaczyła się ilustratorka, wcześniej już wspomniana, Jola Richter-Magnuszewska. Ilustracje pojawiające się w książce oddają magię opracowanych bajek, nadając publikacji nietuzinkowy charakter. Oprawa graficzna zdecydowanie dodaje uroku, ciesząc oko, ale jednocześnie pozwala powołać czytane historie do życia — stylizowana na wycinankę grafika świetnie prezentuje się w wydaniach. Jest ona stylizowana, ale również swoją rolę odegrały tutaj prawdziwe wycinanki! Niezmiernie podobały mi się wszystkie ilustracje, jakie powstały na potrzeby tej publikacji, nie mogąc oderwać od nich oczu podczas śledzenia losów bohaterów przedstawionych w bajkach.
Cudowne lekarstwo i inne bajki ludowe. Podkarpacie jest więc doskonałą książką dla dzieci, i nie tylko, opowiadającą o ludowych bajkach regionu południowo-wschodniej Polski. Przystępny tekst na pewno porwie najmłodszych, jednocześnie pozwalając na poznanie dziedzictwa kulturowego Podkarpacia. Wspomniane wcześniej bajki to tylko część książki, czytelnicy mają szansę zapoznać się z wiedzą o ludach tamtejszego regionu, ich tradycjach czy ubiorze. A to wszystko w pięknie opracowanym wydaniu! Książka Pani Joanny Papuzińskiej zdecydowanie jest godna polecenia, dla tych najmłodszych, trochę starszych dzieciaków, a nawet i dla dorosłych — kultura ludowa stoi otworem dla każdego.
Bibliografia:
- WP, Joanna Papuzińska — WP Książki, https://ksiazki.wp.pl/joanna-papuzinska-6149079251540097c [data dostępu: 22.05.2024]
- NIKiDW, O nas, https://nikidw.edu.pl/o-nas/ [data dostępu: 22.05.2024]